Serwis Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego

Czym jest nadużycie finansowe?

Termin „nadużycie finansowe” stosuje się powszechnie do określenia szeregu przewinień, obejmujących kradzież, korupcję, sprzeniewierzenie środków publicznych, łapówkarstwo, fałszerstwo, wprowadzanie w błąd, zmowę, pranie pieniędzy i ukrywanie istotnych faktów. Często wiąże się z wprowadzeniem w błąd dla osobistych korzyści, zapewnienia korzyści powiązanej osobie lub stronie trzeciej, czy też w celu narażenia kogoś na stratę – podstawowym czynnikiem odróżniającym nadużycie finansowe od nieprawidłowości jest już sam zamiar osiągnięcia korzyści. Nadużycia finansowe mogą nieść ze sobą nie tylko skutki finansowe, lecz mogą też nadszarpywać dobre imię organizacji odpowiadającej za skuteczne i efektywne zarządzanie funduszami. Ma to szczególne znaczenie w przypadku organizacji publicznych odpowiedzialnych za zarządzanie funduszami UE.

Zgodnie z art. 1 (1) (a) Konwencji sporządzonej na mocy art. K.3 Traktatu o Unii Europejskiej w sprawie ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich, nadużycie finansowe jest to jakiekolwiek celowe działanie lub zaniechanie naruszające interesy finansowe Wspólnot Europejskich w odniesieniu do wydatków, polegające na:

  • wykorzystaniu lub przedstawieniu nieprawdziwych, niepoprawnych lub niepełnych oświadczeń lub dokumentów, które ma na celu sprzeniewierzenie lub bezprawne zatrzymanie środków z budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich lub budżetów zarządzanych przez Wspólnoty Europejskie lub w ich imieniu,
  • nieujawnieniu informacji z naruszeniem szczególnego obowiązku, w tym samym celu,
  • niewłaściwym wykorzystaniu takich środków do celów innych niż te, na które zostały pierwotnie przyznane.

Deklaracja

Nadużycie finansowe może objawiać się na wiele różnych sposobów. Instytucja Zarządzająca RPO WP stosuje politykę zakładającą zero tolerancji dla nadużyć finansowych i korupcji oraz wykorzystuje system kontroli, zaprojektowany tak, aby zapobiegał nadużyciom finansowym i wykrywał je w możliwie największym stopniu, a także korygował ewentualne skutki zaistniałych nadużyć.

W związku z tym, Instytucja Zarządzająca RPO WP oraz instytucje, którym powierzyła ona zadania, zobowiązują się przestrzegać norm prawnych, etycznych i moralnych na najwyższym poziomie, zasad rzetelności, obiektywizmu i uczciwości oraz pragną być postrzegane jako przeciwne nadużyciom i korupcji w sposobie prowadzenia swojej działalności. Zobowiązania takiego oczekuje się od wszystkich pracowników ww. instytucji zaangażowanych w realizację RPO WP, jak również od Beneficjentów realizujących projekty w ramach Programu.

System zwalczania nadużyć finansowych w ramach RPO WP, oparty na czterech kluczowych elementach cyklu, tj. zapobieganiu, wykrywaniu, korygowaniu i ściganiu został opisany w Wytycznych Instytucji Zarządzającej RPO WP w zakresie zwalczania przypadków nadużyć finansowych i korupcji w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na lata 2014-2020.

Do pobrania:

Wytyczne Instytucji Zarządzającej RPO WP w zakresie zwalczania przypadków nadużyć finansowych i korupcji w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na lata 2014-2020

Zgłaszanie nadużyć finansowych

Każda informacja dotycząca nadużyć finansowych związanych z realizacją RPO WP może być zgłaszana bezpośrednio do Instytucji Zarządzającej RPO WP. W przypadku otrzymania informacji o możliwych nadużyciach finansowych od osób trzecich, zachowywana jest pełna poufność oraz ochrona danych osobowych tych osób, również w przypadku niepotwierdzenia przekazanej informacji.

Ponadto, każda osoba, która poweźmie istotne informacje świadczące o możliwości wystąpienia podejrzenia nadużycia finansowego w związku z realizacją RPO WP, ma możliwość powiadomienia właściwych w danej sprawie organów:

1. Policji lub innego uprawnionego organu ścigania

Osoby posiadające wiedzę o przestępstwie lub mające wiedzę mogącą przyczynić się do wykrycia samego czynu zabronionego lub jego sprawców, mogą dokonać zgłoszenia do właściwego organu ścigania:

  • za pośrednictwem poczty, poczty elektronicznej lub faksu,
  • osobiście, we właściwej miejscowo jednostce Policji albo prokuratury,
  • anonimowo, bez podawania swoich danych osobowych, np. telefonicznie lub pisemnie (bez podpisu lub z podpisem nieczytelnym).

2. Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

W przypadku podejrzeń popełnienia nadużyć finansowych, mogących stanowić praktyki ograniczające konkurencję, podlegają one zgłoszeniu Prezesowi UOKiK, na podstawie art. 86 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów.

Zgodnie z programami łagodzenia kar (leniency oraz lenciency plus), wobec przedsiębiorców oraz osób zarządzających przedsiębiorstwem które podejmą współpracę z Prezesem UOKiK oraz przedstawią dowody na istnienie niedozwolonego porozumienia ograniczającego konkurencję istnieje możliwość odstąpienia od nałożenia kary pieniężnej lub jej obniżenia. Więcej informacji na temat ww. programów znajduje się na stronie internetowej UOKiK, pod adresem: https://uokik.gov.pl/program_lagodzenia_kar2.php.

3. Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych

Każdy obywatel może bezpośrednio poinformować OLAF o podejrzeniu nadużycia finansowego lub korupcji, mającym wpływ finansowy na interesy Unii Europejskiej. Wszelkie przydatne informacje oraz formularze potrzebne do zgłoszenia nadużyć finansowych OLAF-owi dostępne są na stronie internetowej: http://ec.europa.eu/anti_fraud/olaf-and-you/report-fraud/index_pl.htm.

Szczegółowe informacje dotyczące informowania o podejrzeniu wystąpienia nadużycia finansowego zostały również opisane w sekcji 5.3 Sposoby powiadamiania właściwych organów ścigania o podejrzeniu wystąpienia nadużycia finansowego w ramach RPO WP 2014-2020 Wytycznych Instytucji Zarządzającej RPO WP w zakresie zwalczania przypadków nadużyć finansowych i korupcji w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na lata 2014-2020.

Opracowania poświęcone zwalczaniu nadużyć finansowych i korupcji

W celu poszerzenia wiedzy na temat przeciwdziałania nadużyciom finansowym i korupcji, Instytucja Zarządzająca RPO WP zachęca do zapoznania się z następującymi dokumentami:

Identyfikowanie przypadków konfliktu interesów w postępowaniach o udzielenie zamówień publicznych w ramach działań strukturalnych. Praktyczny przewodnik dla kierowników opracowany przez grupę ekspertów z państw członkowskich (dokument zatwierdzony przez grupę ds. zapobiegania nadużyciom finansowym COCOLAF w dniu 12 listopada 2013 r.),

(PDF, 288.6 KB)

Wykrywanie przerobionych dokumentów w dziedzinie działań strukturalnych. Praktyczny przewodnik dla instytucji zarządzających opracowany przez grupę ekspertów z państw członkowskich koordynowaną przez Dział D.2 OLAF– Zapobieganie Nadużyciom (dokument zatwierdzony przez grupę ds. zapobiegania nadużyciom finansowym COCOLAF w dniu 12 listopada 2013 r.),

(PDF, 2.4 MB)

Zbiór anonimowych spraw. Działania strukturalne (dokument opracowany przez OLAF, Bruksela 14 stycznia 2011 r.),

(PDF, 709.38 KB)

Nota informacyjna dotycząca przesłanek nadużyć finansowych dla EFRR, EFS i FS (COCOF 09/0003/00 z dnia 18 lutego 2009 r.),

(PDF, 327.81 KB)

Poradnik antykorupcyjny dla urzędników (dokument opracowany przez Centralne Biuro Antykorupcyjne, Warszawa 2012 r.),

(PDF, 3.23 MB)

Wskazówki antykorupcyjne dla urzędników (dokument opracowany przez Centralne Biuro Antykorupcyjne, Warszawa 2014 r.),

(PDF, 1.29 MB)

Świadomi nadużyć finansowych i korupcji. Podręcznik dla urzędników zajmujących się zamówieniami publicznymi (dokument opracowany przez Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju/Grupa Banku Światowego, 2015 r.),

(PDF, 12.43 MB)

Wytyczne OECD dotyczące zwalczania zmów przetargowych,

(PDF, 440.33 KB)

Sprawozdanie komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady, Ochrona interesów finansowych Unii Europejskiej – Zwalczanie nadużyć finansowych, Sprawozdanie roczne – 2013 r. z dnia 17 lipca 2014 r.

(PDF, 651.37 KB)

Symbol punktu na mapie Znajdź punkt informacyjny
Funduszy Europejskich

Główny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich w regionie
Al. Łukasza Cieplińskiego 4, 35-010 Rzeszów
Telefon: +48 17 747 64 15 , +48 17  747 64 82
zapytaj@podkarpackie.pl
poniedziałek: 7:30 - 18:00, wtorek - piątek: 7:30 - 15:30

Zestawienie znaków: Fundusze Europejskie, Rzeczypospolita Polska, Podkarpackie, Unia Europejska

Urzad Marszalkowski

Portal FE

Serwisy programów

 
 
 
 

© 2014-2022 Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego w Rzeszowie
Domena chroniona przez SECTIGO

 Strona RPO 2020 na portalu Facebook    Strona RPO 2020 na portalu Youtube     Instagram     Kanał informacyjny nagłówków wiadomości RSS